Hoe het individu wordt afgerekend in The Push

The PushKun je een mens zover krijgen dat hij of zij iemand vermoordt? Dat is de premisse van de onlangs toegevoegde documentaire op Netflix, The Push.

Spoiler alert: drie van de vier mensen (in de uitzending) duwen uiteindelijk een man van een gebouw, die op een richeltje een sigaret zit te roken. Het is op zijn minst verontrustend dat de kandidaten de man van het dak duwen (‘Ik had het bijna niet gedaan,’ aldus een van hen). Maar nieuw zijn de bevindingen van The Push niet. Uit de beruchte Milgram en Stanford Prison experimenten was al gebleken dat mensen tot gruweldaden aangezet konden worden, mits ze op de juiste manier onder druk worden gezet. Continue reading

Oorlog om de kop

In de strijd om subsidies, klanten en lezers voeren de neuroverklaringen de boventoon. En zoals in elk goed verhaal sterft de wetenschap als eerste.

De snelste weg naar een overtuigend verhaal gaat via het brein. Op basis van de bevindingen uit de ‘harde’ neurowetenschappen is het namelijk mooi verhalen bouwen. Dat geldt niet alleen voor schrijvers en journalisten die verhalen schrijven als ‘Je brein als medicijn’ en ‘Het geletterde brein’, maar ook voor wetenschappers die op podia als Ted.com ‘fascinerende’, ‘overtuigende’ en ‘inspirerende’ verhalen vertellen of in een mum van tijd allerlei neurovelden uit de grond hebben gestampt, zoals neuropolitiek, neuropsychologie, neuromedia, neuromarketing en zelfs neurotheologie. Refereren aan het brein zorgt voor meer autoriteit – en rijker vloeiende financieringsstromen – zelfs als die redeneringen nergens op slaan. Zo bleek uit een onderzoek dat verklaringen die aangekleed zijn met zinsneden als ‘hersenscans laten zien dat…’ erin gaan als ketellapper.

Continue reading

De heroine-mythe

5 spookverhalen over heroïne 

unknownHeroïne steekt de kop op in Hollywood, Rusland en Schotland. Nederland is nog niet in de greep van de draak, behalve dan dat we het in ons broek doen zodra het h-woord valt. ‘In praktisch alle manieren is de standaardopvatting over heroïne fout.’ Vijf heroïnemythes doorgeprikt.

Acteur Philip Seymour Hofman werd in de badkamer van zijn appartement in New York gevonden. In zijn onderbroek, bril nog op zijn hoofd en om hem heen lag de vloer bezaaid met plastic zakjes waarin heroïne had gezeten. In zijn arm stak nog de naald die hem fataal werd. ‘De draak had hem te pakken gekregen en liet hem niet meer los,’ zei een filmcriticus op de Amerikaanse televisie. Continue reading

Oefenen onder stress helpt penaltynemers en agenten (NRC 23-5)

stalen zenuwenIn de voetbalwereld zijn velen ervan overtuigd dat het nemen van penalty’s onder druk niet te oefenen is. Uit diverse onderzoeken blijkt dat zij ongelijk hebben, betoogt Ger Post.

Vleugelaanvaller Arjen Robben van Bayern München miste afgelopen zaterdag in de finale van de Champions League tegen Chelsea een cruciale penalty. In een kolkend stadion wist hij ineens de bal niet meer in de hoek te trappen. Had hij meer kans op succes gehad als hij uitvoerig zou hebben getraind op het nemen van strafschoppen? Continue reading

Artikelen over Google maken je dom

google maakt je domIn 2008 publiceerde Nicholas Carr al zijn frustraties over het internet en met name Google. Deze dekselse technologie zorgde ervoor dat zijn brein eraan ging, vandaar ook zijn titel ‘Maakt Google ons dom? Wat het internet met ons brein doet’. Na het lezen van het artikel had je het gevoel dat elke keer dat Carr iets intikte bij de zoekmachine, hij een paar duizend neuronen verloor. Continue reading

Hoe psychologie zit opgescheept met een verkeerd wiskundig model

Mediamuis versus Labrat

Voor MindOpen interviewde ik de onderzoekers Michael Lee en Eric-Jan Wagenmakers over hun samenwerking. Ze vertellen waarom meer dan de helft van de onderzoeken uit Science en Psychological Science niet te repliceren zijn. ‘Een wetenschappelijke gemeenschap bestaat voor zo’n vijf procent uit mensen die fundamentele doorbraken maken. De rest zorgt voor de infrastructuur van het wetenschappelijke proces.’ Continue reading